Rize’nin “EN”leri - 2019
Ara ara yaptığım yıl değerlendirmelerini bu yıl da yapalım dedik. Biliyorum ki bu değerlendirmelerime katılanlar dışında katılmayanlarda olacaktır. Tabii eksik bulanlarda. Bu gayet normal…
En iyisi fazla zamanınızı almadan başlayalım geleneksel “EN”lerimize;
Bana göre Rize’de 2019’un “EN”leri;
Yılın belalısı: Vampir kelebek
Yılın en ilginç tepkisi: Rizeli bir vatandaş marketlerdeki poşetlerin ücretli olmasına tepki olarak evindeki yırtık poşetleri iplikle dikti.
Yılın en ilginç hizmeti: Rize sahilinde bazı işletme sahipleri, kışın müşterilerinin üşümemesi için açık alanda sobalar kurdu.
Yılın kuru çay satışı: Rize’nin Kalkandere Açık Ceza İnfaz Kurumu, mahkumlar tarafından paketlenen 'Sayılı Gün' markası adı altında Türkiye’deki ceza infaz kurumlarına ve adliyelere çay satıyor.
Yılın en kenevirli umudu: Kenevir bitkisinin üretiminin teşvik edileceğinin açıklanması sonrası İsmini kenevirden alan Rize’nin Kendirli Beldesi halkını umutlandırdı.
Yılın ihtiyar delikanlısı: Rize'de 50 yıldır vücut geliştirme sporu yapan 70 yaşındaki Mustafa Aydın.
Yılın ninesi: Rize’nin Ardeşen ilçesinde yaşayan, yaşına rağmen dinç ve sağlıklı görüntüsü ile dikkat çeken 107 yaşındaki Emine Özkurt.
Yılın özel insanlara en özel projesi: Rize’de hayata geçirilen proje ile işitme engelli ve okuryazarlığı olmayan vatandaşların kimseye ihtiyaç duymadan sağlık hizmetlerine ulaşması sağlanıyor.
Yılın en ilginç cezası: Rize'de koruma altındaki kuşları kaçak olarak yakalayarak kafeste besleyen kişiye 9 bin 544 lira ceza uygulandı.
Yılın üşengeci: Rize’de 5. katta oturan bir vatandaş bakkala inmeye üşendiğinden, bakkal ile arasında ilkel bir teleferik sistemi kurdu.
Yılın en iddialısı: Rize'nin Çayeli İlçesi’nde bağlı Sabuncular Mahallesi’nde yaşayan Onur Günaydın arkadaşlarıyla iddiaya girdi ve kendisi için 3 tekerli bir ATV üretti.
Yılın kadın servisçisi: Rize’nin Pazar ilçesinde yaşayan 6 çocuk annesi 42 yaşındaki Ayşe Büyükyazıcı köyünden ilçe merkezindeki okula servis aracı ile öğrenci taşıyor.
Yılın kamu spotu: Rize'de down sendromlu çocuklar, "Tıpkı Sizler Gibiyiz+1 Farkla" adlı proje kapsamında toplumsal farkındalık oluşturmak amacıyla kamu spotu hazırladı.
Yılın balık üreticisi: Mucit lakaplı Mustafa Memoğlu, farklı bir balık ırkı geliştirmek için yaptığı çapraz dölleme işlemi sonucunda 500 binin üzerinde yavru elde etti. Ancak çapraz dölleme sonucu genetiği bozuk çift başlı birçok yavru da ortaya çıktı.
Yılın hayat kurtaranı: Rize’nin Kendirli Beldesi’nde yaşayan Ömer Yılmaz’ın aniden fenalaşan köpeği kurtarma mücadelesi görenleri kendisine hayran bıraktırdı.
Yılın yem üreticisi: Rizeli emekli öğretmen Recep Kaya, odasının içerisinde ürettiği yemle hayvanların yem maliyetini yüzde 10'a düşürdü.
Yılın hayata küsmeyeni: Rize'de 15 yıl önce otobüsün çarpması sonucu iki bacağını kaybetmesine rağmen hayata küsmeyen ve tüpsüz dalış, yamaç paraşütü ve snowboard gibi çeşitli spor dallarıyla uğraşan Mustafa Beyaz.
Yılın en güzel ekmek kavgası: Çayeli ilçesinde yaşayan Ahmet Suiçmez’in köyde beslediği keçileri ile birlikte ekmek yeme mücadelesi.
Yılın “Turbo” tartışması: Erzurumlu iki esnafın, sütlaç üzerine kadayıf konularak fındıklı olarak servis edilen "Turbo" adlı tatlı nedeniyle mahkemelik olması tartışmalarına Rizelil lokantacılarda da katıldı.
Yılın kentsel dönüşüm projesi: Yıllardır beklenen “Ayder Kentsel Dönüşüm Projesi”ne start verildi.
Yılın en havalı tulumcusu: Rize’de yaşayan müzisyen Emrah Özdemir, yamaç paraşütü yaparken tulum çaldı.
Yılın ders sevdirenleri: Rize Tevfik İleri Anadolu Lisesi kimya öğretmenleri Mehmet Baykal ve Funda Gevezoğlu, elementleri sevilen şarkılar eşliğinde öğrettikleri öğrencilere kimya dersini sevdirdi.
Yılın kuşseveri: Rize’den yuvasından ayrılan yavru kuşu koruma altına alan Rizeli İbrahim Er kuşu eliyle besleyerek sahip çıkıyor.
Yılın sosyal medya yaylası: Rize’nin bulutların üzerindeki yaylası olarak bilinen, turizm sezonunun açılmasıyla turistlerin ve sosyal medya fenomenlerinin akınına uğrayan Çamlıhemşin Huser Yaylası.
Yılın çöp atışı yapanı: Rizeli Emrah Yavuz, elindeki yaklaşık 5 kiloluk çöp poşetini yolun karşısından çöp kutusuna atıyor.
Yılın sanat atölyesi: Genç tulum ustalarından Engin Dervişoğlu, Çamlıhemşin'de kurduğu Tulum Sanat Atölyesi'nde, tulum müziği ve kültürünü geleceğe aktarmak için mücadele ediyor.
Yılın abla kardeş esnafı: Rize’nin Pazar ilçesinde saat satışı ve tamir işiyle uğraşan abla-kardeş Esma İlker Kangal ve Dilek İlker Kalaycı, baba mesleğini devam ettirmenin gururunu yaşıyorlar.
Yılın halka karışan Belediye Başkanı: Her sabah belediyeye minibüsle giden Çayeli Belediye Başkanı İsmail Hakkı Çiftçi.
Yılın zıt ürün yetiştiricisi: Susuzluğa dayanıklı olan ve fazla sulandığı zaman çürüyen çöl bitkisi kaktüsü, Almanya’da uzun yıllar yaşadıktan sonra bol yağmurlu memleketi Rize’ye dönen Hüseyin Dilsiz, evinin bahçesine kurduğu serada 500 çeşit kaktüs yetiştiriyor.
Yılın cezası: Rize’nin Kalkandere ilçesinde yavru köpeği dereye atan temizlik işçisine 773 lira idari para cezası kesildi.
Yılın “tarihi” yıkımı: Rize’nin Ambarlık köyünde 18. yüzyıldan kalma Ambarlık Köyü Kemer Köprüsü kendiliğinden yıkıldı.
Yılın en havalı evlilik teklifi: Rizeli Emre Akça, yamaç paraşütü ile sevgilisi Huriye Furuncu’ya evlenme teklifi etti.
Yılın atama türkü söyleyenleri: Rize'de Fatih Aksoy ve 9 yaşındaki kızı Ayşegül Aksoy'un karşılıklı atma türkü atmaları büyük ilgi görüyor.
Yılın başka çaresi olmayanı: Rize'nin Fındıklı ilçesinde yaşayan 72 yaşındaki Reşat Eren’de köyündeki arazisinde ev yapmak için yer bulamayınca evini dev kayanın üzerine yaptı.
Yılın sonuç veren tepkisi: Rize’nin ve Türkiye’nin en önemli turizm merkezleri arasında gösterilen Çamlıhemşin ilçesindeki Ayder Yaylası’nda uzun süredir tepkilere neden olan salıncaklar kaldırıldı.
Yılın en acı kaybı: Rize’de sol bacağının kesilmesine neden olan kanser hastalığına karşı yürüttüğü mücadele ile tanınan ve sosyal medya fenomeni haline gelen Neslican Tay hayatını kaybetti.
Yılın hamsili yemek çeşidi: Rize'de bu yıl 5.si düzenlenen Hamsi Festivali'nde en büyük ilgiyi Hamsili Suşi gördü.
Yılın kurumlar arası tartışması: Fındıklı Kaymakamlığı ile Fındıklı Belediyesi arasında yaşanan park ismi tartışması yargıya taşındı.
Yılın geleneksel sorusu: Çaykur özelleşecek mi?
Yılın çayı: Çaykur Zümrüt Yeşil Çay Pudrası (Matcha Çayı)
Yılın özel çay firması: Devletin açıkladığı çay fiyatını zamanında ödeyen bütün firmalar.
Yılın yeniden kapanan TV kanalı: 2017’de ekonomik nedenlerden dolayı kapanan Kaçkar TV, 2019’da yine aynı nedenlerden ötürü kapandı.
Yılın yeniden açılması dört gözle beklenen kanalı: Gelişim TV
Yılın televizyonu: Artık alternatifi de kalmayan Çay TV
Yılın radyosu: Vitamin FM
Yılın yeniden açılan radyosu: Çeşitli nedenlerden ötürü yayınlarına ara veren Pazar Genç FM yayınlarına yeniden başladı.
Yılın en yeni gazetesi: Ardeşen’de okuyucularıyla buluşan Didi Gazetesi
Yılın alternatif canlı yayın programı: İki gazeteci Turgay Terzibaş ve Mustafa Özyanık, “B Planı” adlı programı Facebook üzerinden canlı yayın yapıyorlar.
Yılın işine geldiğinde “Rizeliyim” diyen gazetecisi: İsmail Saymaz
Yılın kendisinden beklenen çıkışı yapan sanatçısı: Yıllardır müzik piyasasında olan Rizeli Zeki Uçkan “Nazar” türküsüyle büyük bir çıkış yaptı.
Yılın korkutan sanatçısı: Rahatsızlığı nedeniyle hastane kaldırılıp tedavi gören ve bir süre müziğe ara vermek zorunda kalan Ayhan Alptekin
Yılın inzivaya çekileni: Karadeniz’in sevilen sanatçılarından Engin Alptekin şehir hayatından kaçıp Ardeşen’in İsina Dağı’nda inzivaya çekildi.
Yılın o sesi: Rize'nin Ardeşen ilçesi İmam Hatip Ortaokulu'nda müzik öğretmeni olarak görev yapan 7 aylık hamile Elif Ezgi Çalık, TV8’de yayınlanan O Ses Türkiye yarışmasında söylediği Lazca türkü ile büyük beğeni topladı.
Yılın en aktif kurumu: Ardeşen Ticaret ve Sanayi Odası
Yılın Rize tarihine sahip çıkan araştırmacısı: Murat Ümit Hiçyılmaz
Yılın Rize kültürüne sahip çıkan araştırmacısı: Ali İmdat Kesici
Yılın Rize’yi gurbette en iyi temsil eden araştırmacısı: Fatih Sultan Kar
Yılın en popüler Rize gelini: Rizeli iş insanı selim Selimoğlu ile evli olan ve yeni anne olan sanatçı Bengü
Yılın en popüler Rize damadı: Rizeli Sinem Kobal ile evli olan, oyunculuğunun dışında ilk kez “Kim Milyoner Olmak İster?” adlı yarışmayı sunmasıyla gündem olan Kenan İmirzalıoğlu
Yılın takımı: Hentbol Süper Lig’ine yükselen Güneysuspor Erkek Hentbol Takımı
Yılın sporda üzücü olayı: Ardeşen GSK Kadın Hentbol Takımı’nın Süper Lig’den çekilmesi
Yılın en sert çıkışı: Çaykur Rizespor Başkanı Hasan Kartal’ın, Galatasaray maçı sonrası yaptığı açıklamalar.
Yılın en güzel beklentisi: Rize-Artvin Havalimanı’nın yakında açılacak olması
Yüksek hoşgörünüze sığınarak kendim için de bir tane eklemek istiyorum.
Yılın soyadı değişikliği: 2001 yılından beri medya sektöründe yer alan Yasin Başalmaz, herkesçe bilinen ve sülalesinin lakabı olan Paşalı soyadını aldı ve resmen Yasin Paşalı oldu.
Bu liste aslında daha da uzar. En iyisi noktalamak.
Gönlünüzce bir yıl olsun…
ve son nokta: Geçmiş, geleceğin malzemesidir. (Cemil Meriç)