TARİHİN AYNASI KÜLTÜREL SERVET - Milli Mücadele'nin tanığı müzeler geçmişten geleceğe ışık tutuyor

SAMSUN/ERZURUM/SİVAS (AA) - EKİP - Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün Milli Mücadele'yi başlattığı Samsun'daki Bandırma Gemi Müzesi ile Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı Erzurum ve Sivas kongrelerine ev sahipliği yapan ve müzeye dönüştürülen binaları gezen ziyaretçiler, tarihe tanıklık ediyor.

Mustafa Kemal Atatürk'ün silah arkadaşlarıyla İstanbul'dan yola çıkıp 19 Mayıs 1919'da Samsun'a ayak bastığı, Milli Mücadele'nin "en büyük tanığı" olan Bandırma Vapuru'nun aslına uygun yaptırılan Bandırma Gemi Müzesi, 2005 yılında ziyarete açıldı. 35 bin metrekarelik Milli Mücadele Açık Hava Müzesi'nin içinde yer alan Bandırma Gemi Müzesi'nde Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün kişisel eşyalarının da arasında bulunduğu 189 eser sergileniyor.

Müzede Atatürk'e ait 60 fotoğraf, 1870'li yıllarda yapılmış duvar saati ile telefon, cetvel, pergel, masa ve sandalyeler teşhir ediliyor. Atatürk'ün beylik tabancası, kendi el yazısının yer aldığı metinler ve kıyafetleri de müzedeki eserler arasında bulunuyor.

Müze geminin kamarasında, Atatürk'ün Dolmabahçe Sarayı'ndaki yatak odasının benzeri bulunuyor. Aynı bölümde, Atatürk ve silah arkadaşlarının balmumu heykelleri de büyük ilgi görüyor. Heykellerin bulunduğu kamarada yer alan tarihi saat, Atatürk'ün Samsun'a çıktığı an olan saat 08.00'i gösteriyor.

Milli Mücadele Açık Hava Müzesi alanında ise Milli Mücadele Anıtı'nın yanında Atatürk ve 18 silah arkadaşını temsil eden 19 bayrak ve 19 meşale bulunuyor. Kurtuluş Savaşı'nı anlatan 68 metrelik 300 parçadan oluşan seramik rölyefin olduğu alanda ayrıca Çanakkale Savaşı ile ilgili bir rölyef de yer alıyor. Müzede, Çanakkale ve Kurtuluş savaşlarında şehit olan 1200 Samsunlu askerin adlarının yazılı olduğu bir bölüm de var.

Türk Yıldızları'na ait 1972 yapımı F-5 uçağı, Samsun'daki bu alanda sergileniyor. Ayrıca alanda, Kurtuluş Savaşı'nda kullanılan iki top, Çanakkale Savaşı'nda kullanılan 4 mayın da teşhir ediliyor.

- Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı "Atatürk ve Erzurum Kongre Müzesi"

Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı Erzurum Kongresi'ne ev sahipliği yapan binadaki "Atatürk ve Erzurum Kongre Müzesi", tarihe tanıklık ediyor.

Yakutiye ilçesi Kongre Caddesi'ndeki bina, Cumhuriyet döneminde eğitim ve yönetim amaçlı kullanıldı. 1924 sonlarında yaşanan yangın sonrası onarılan binada bir salon, 1960 yılında "Atatürk ve Erzurum Kongre Müzesi" olarak ziyarete açıldı.

"Erzurum Resim Heykel ve Galerisi Müdürlüğü"nün de faaliyet gösterdiği bina, 2011-2013 yıllarında TBMM tarafından yapılan restorasyonun ardından Kültür ve Turizm Bakanlığına devredildi.

İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünce tarihi anların yeni nesle daha iyi anlatılması amacıyla başlatılan ve 2018'de tamamlanan restorasyon çalışmasıyla Atatürk ve Erzurum Kongre Müzesi, yerli ve yabancı turistlerin ziyaretine açılarak geçmişte yaşananların geleceğe aktarılmasını sağlıyor.

Türkiye'deki resim heykel galerisi statüsünde üç müze merkezinden biri olma özelliğini taşıyan müze, öğrencilere hem ders alacakları hem de tarihi atmosferi yaşayacakları imkan sunuyor.

Müzede, Erzurum Kongresi'ne katılan başta Mustafa Kemal Atatürk'ün oturduğu başkanlık makamı, kongreye katılan Trabzon, Erzurum, Sivas, Bitlis ve Van'dan 56 delegenin isimlerinin yer aldığı masalar ile duvarlarda delegelerin hayatlarını anlatan portreler yer alıyor.

Müze girişinde Atatürk'ün nüfus cüzdanı örneği de sergileniyor.

- Sivas'taki "Milli Mücadele Karargahı" tarihe tanıklık ediyor

Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarınca 108 gün "Milli Mücadele Karargahı" olarak kullanılan, Sivas Kongresi'ne ev sahipliği yapan ve daha sonra Atatürk ve Kongre Müzesi'ne dönüştürülen tarihi bina, geçmişin izlerini günümüze taşıyor.

İnönü Bulvarı'nda yer alan müze, kongrenin yapıldığı günlerdeki haliyle muhafaza ediliyor.

Dönemin Sivas Valisi Memduh Paşa tarafından 5 Ekim 1892'de okul olarak yaptırılan bina, 19. yüzyıl Osmanlı dönemi sivil mimarisinin güzel örneklerinden biri olarak gösteriliyor.

Mustafa Kemal Atatürk ve Heyet-i Temsiliye tarafından 2 Eylül-18 Aralık 1919 tarihlerinde 108 gün "Milli Mücadele Karargahı" olarak kullanılan binanın Cumhuriyet tarihinde çok önemli bir yeri bulunuyor.

Milli Mücadele döneminde Atatürk'ün, "Cumhuriyet'in temelini burada attık." dediği tarihi yapıda, Atatürk'e ait çalışma ve dinlenme odası ile tarihi kongre salonu, kongrenin yapıldığı günlerdeki haliyle korunuyor.

İdadi, Sultani, Sivas Lisesi, Kongre Lisesi adlarıyla anılan ve 1981'e kadar okul olarak kullanılan bina, onarımı, teşhir ve tanzimi gerçekleştirildikten sonra 1990'da müze olarak ziyarete açıldı.

Sivas Kongresi'nin izlerini taşıyan bina, 10 Ocak 2011'de TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı ve Sivas Valiliği arasında yapılan protokolle Milli Saraylar Daire Başkanlığına devredildi.

Müzeyi ziyaret eden Faruk Serin, AA muhabirine, Atatürk ve silah arkadaşlarına ev sahipliği yapan bu tarihi binayı herkesin gezip görmesini istedi.

Serin, eskiden lise olarak hizmet veren binada lise eğitimini tamamladığını belirterek, "Bu binanın hem Sivaslılara verdiği bir gurur var hem de burada okuyan bir öğrenci olmanın gururunu yaşıyorum." dedi.

Sağlık Meslek Lisesi öğrencisi Hüseyin Eren Yıldız (18) ise "Bu bina Atatürk ve silah arkadaşlarına 108 gün ev sahipliği yaptı. Böyle bir tarihi kenti herkesin görmesini isterim." diye konuştu.